مقدمه
صنعت نوشابه سازی از سالیان دور در ایران اسلامی وجود داشته است. اما در چند سال اخیر مخصوصاًدر دهه گذشته بسیار این صنعت رشد کرده
میتوان آنرا یک رقیب جدی برای رقبای طراز اول جهان نام برد.نوشابه مضررات وفایده های زیادی دارد که مضرات این ماده بیشتر از فایده های آن است.
مخصوصاً برای افرادی که استعداد چاقی دارند و همچنین افرادی که مرض قند دارند نیز بسیار مضرر است.
البته برای رفع تشنگی و ایجادکالری ماده بسیار خوبی است ولی در مقایسه با مضرات آن میتوان مضرات را بیشترفایدههای آن نام برد.
البته در چند سال اخیر نوشابه های جدیدی وارد بازار شدهاند که نام آنها نوشابه های رژیمی است و برای افرادی که استعدادهای چاقی دارند و همچنین مرض قند دارند ضرر کمتری دارد.
اگر صنعت نوشابه سازی با همین روند پیش برود میتوان پیشبینی کرد که در سالیان نزدیک شاهد موفقیت های چشمگیر و جهانی این صنعت در کشور عزیز اسلامی خود شویم.
تشریح خط تولید نوشابه شیشه ای
شستن شیشه ها
در مرحله اول شیشه ها وارد دستگاه انکستر می شوند و بوسیله کف و صابون شسته می شوند.
سپس شیشه ها وارد دستگاه شستشو می شوند که هفت حوضچه دارد و هرشیشه هفت بار شسته و
در آخر آب با فشار وارد شیشه می شود و با وارونه کردن شیشه ها آب های داخل شیشه به بیرون شیشه رانده می شوند.
از مرحله اول تا مرحله بیرون آمدن شیشه از دستگاه حدود چهل دقیقه طول می کشد.
قبل از اینکه شیشه وارد دستگاه فیلرشود از یک مرحله به نام آینه خوانی اول می گذرد که دراین مرحله بوسیله نور و شیشه وآینه داخل شیشه ها دیده می شوند تا جسم خارجی داخل شیشه ها نباشند.
تهیه شربت
بعد از این مرحله شیشه ها وارد دستگاه فلومیکس می شوند که کار این دستگاه تنظیم آب و عصاره داخل شیشه است
که این عصاره توسط تکنسین های آزمایشگاه بدست می آید. هر یک واحد عصاره 4 واحد آب مصرف می کند.
بررسی شیشه ها و پرکردن آن ها
بعد از این مرحله شیشه وارد مرحله چشم الکتریکی می شود.
کار این مرحله این است که اگرداخل یک شیشه جسم خارجی باشد و از مرحله آینه خوانی گذشته باشد این اجسام را شناسایی می کند.
دستگاه فیلر چندین سوپاپ دارد که هر دوری که میزند به تعداد سوپاپ هایش، شیشه را پر کردهو تشتک آنها را بر روی آنها قرار می دهند.
البته بستگی به سرعت دور فیلتر دارد که کمو زیاد می کنند که این تعداد بستگی به فروش کارخانه دارد.
حک نمودن تاریخ و کد
بعد از این مرحله شیشه هایپر از دستگاه کد زن عبور می کنند
این دستگاه بوسیله جوهر، تاریخ تولید و انقضا وساعت تولید و قیمت را بر روی تشتک ها درج می کند.
بررسی نهایی شیشه ها
بعد از این مرحله شیشه ها وارد مرحله دو راهی آینه می شوند
که در این مرحله مانند مرحله آینه خوانی از نور و شیشه وآینه برای پیدا کردن اجسام داخلی درون شیشه استفاده می کنند.
فرق این مرحله با مرحلهآینه خوانی این است که در مرحله آینه خوانی شیشه ها خالی است
و ضریب اشتباه بالاولی در این مرحله شیشه ها پر است و ضریب اشتباه تقریبا در حد صفر است.
در کل، سه مرحله کنترل شیشه داریم.
جعبه گذاری و انبار
بعد از اینمرحله شیشه ها وارد دستگاه کیبستر می شوند (جعبه پر کن) که بوسیله فیگرها دهانه آنباز می شود حدود 24 شیشه را بلند کرده و وارد جعبه می کند.
بعد از این مرحله اینشیشه ها وارد انبار می شوند که بعد از آن به مصرف عموم برسند.
حال بد نیست با مهمترین جزء نوشابه یعنی عصاره آن بیشتر آشنا شویم :
برخی از عصاره های متداول ایران عبارتند از: کولا، پرتقالی، لمون لایم، ورزشی،انبه و انواع دایوت های بدون قند
اجزای تشکیل دهنده نوشابه
آب، شکر، موادنگهدارنده، گاز کربنیک، عصاره
آب مصرفی باید بر اساس استاندارد های ملی در این زمینه تصفیه باشد و شرایط مورد نظر استاندارد بهره مند باشد.
شکر مصرفی، همان شکر معمولی است که از داخل کشور تامین می شود.
نوشابه های رژیمیبه جای شکر از شیرین کننده های مصنوعی به نام آسپارتان استفاده می شود که شیرینکنندگی این ماده مصنوعی حدود 200 برابر شکر است.
عصاره ، بنا به نوع آن از ترکیبات متفاوتی استفاده می شود :
پرتقالی
الف: از رنگ های مجاز خوراکی استفاده می شود مانند سانسویل نو- کالمهگزین پرتقالی
ب: صمغ عربی
کولا
الف: شاملآنتی فوم (ضر کف)- کارامل (قند سوخته) کافئین
کولاب: اسیدفسفریک خوراکی
ورزشی، لمونلایم، انبه، عصاره آنها از خارج از کشور خریداری شده و دیگر فرمولاسیون روی آنها انجامنمی شود.
مواد نگهدارنده از رشد کپک ها و مخمرها جلوگیری می کند.
بنزوات سدیم برای نگهداری در در نوشابهاستفاده می شود که مقدار خیلی جزئی آن که اداره استاندارد اجازه داده استاستفاده می شود.
گاز کربنیک مادهای است که در ترکیب نوشابه استفاده می شود. گازوئیل را می سوزاند از گرمای آن برایگرم کردن آب و از دود آن که حاوی گاز CO2 و مونواکسیدکربن است استفاده می کنند.
طی کسری فرایندها آنرا تبدیل بهCo2 99.9 درصد تبدیل می کنند و در صنعت نوشابه سازی مصرفمی شود.
آزمایشات کنترل کیفی نوشابه
آزمایشاتی را روی نوشابه انجاممی شود عبارتند از: اندازه گیری pH ، اندازه گیری غلظت، اندازه گیری فشار یا مقدار گاز کربنیک،
اندازه گیری بریکس یا غلظت یا مواد جامد حل شونده در آب، اندازه گیری چگالی نوشابه، اندازهگیری اسیدیته نوشابه
هر نیم ساعت یکباریک نمونه برداشته و این آزمایشات را روی آن انجام می دهند.
تا پی ببرند که آیا اینموادی که به آن اضافه کرده اند خوب و موثر بوده یا غیر و یا محصول آیا استاندارداست یا نه؟
مضرات و فایده های نوشابه
فایده های نوشابه این است که این قند و شکری که داخل نوشابه است ایجاد کالریمی کند و بقیه مواد شیمیایی است و برای بدن ضرر دارد مثلاً بنزوات سدیم سرطان زا است.
نحوه شستشوی بطریها در دستگاه شستشو
به منظور داشتن ظرف های پاک تمیز بطری ها را به مدت پنج دقیقه در یک محلول شستشو که حاوی 8/1 تا 3 درصد سود محرق در یک درجه حرارتی که پائین تر از 130 فارنهایت نباشد قرار می دهند.
دربعضی موارد مشاهده شده بطری هایی که بطور رضایت بخشی شسته شده اند دوباره با آبی که برای آب کشیدن آنها بکار می برند آلوده شده اند.
آزمایش نشان داده که این آب، آبکشی شامل مقادیر زیادی از میکرو اورگانیسم ها بوده است
و لذا برای جلوگیری از آلودگی بطوریکه در کارخانه های نوشابه سازی ایران خصوصاً کانادا در این ملاحظه گردید
مراحل شست و شویی
ابتدا بطریها را در مخزن شماره 1 با آب معمولی و آب گرم که حاوی 3 درصد سود محرق می باشد.
شست و شو می دهند و بعد شیشه هارا بطور اتوماتیک وارد مخزن شماره 3 می نمایند
و با آبگرمی که حاوی یک درصد سود محرق است می شویند و برای بار چهارم بطری ها را وارد مخزن شماره 4 نموده
و فقط با آب ولرم شستشو می نمایند و بالاخره با فرچه های مخصوص به طور اتوماتیک داخل بطری ها را می شویند
و پس از چهار مرتبه با فشار 20 پوند شیشه ها رابا آب سرد آب شسته می شود
و پس از این مرحله برای شفاف نمودن شیشه ها از پودر میرکس (My rex) استفاده می شود و در این موقع شیشه ها آماده پر شدن می باشد.
با سلام
لطفاً مشخصات کامل دستگاههای شیشه شور وپرکن و کاتالوگ. دستگاه رابا ذکر قیمت اعلام و ارسال نمایید .
با سپاس